سه‌شنبه، فروردین ۰۳، ۱۳۹۵

معنی نامهای پارتاتوا، پشنگ، تور و تُرک

به نظر می رسد لیکوس (گرگ) که هرودوت برای پادشاه اسکیتی عهد مادها آورده لقب خود پارتاتوا بوده است. در اساطیر کهن ایرانی وی تحت نام تور (گرگ) آمده است. چون توره (شغال) در واقع به معنی تور کوچک (گرگ کوچک) است. منظور از افراسیاب تورانی (پر آسیب تورانی) همان مادیای اسکیتی پسر پارتاتوا است که نه پسر تور بلکه نواده وی محسوب شده است. نام میان آنها پشنگ (جنگی یا پرنده شکاری) از سویی عنوان قومی پچنگها (اِریک های باستانی) از اقوام ترک زبان تابع اسکیتان و از سوی دیگر خود پارتاتوا (جنگنده توانا) بوده است. جالب است که در مینوخرد، پَشَن (از همان ریشه پَرِتَ= جنگیدن) نام گرگ کبود (توتم ترکان) آمده است. لذا ریشه نام تَرک هم در معنی دارنده توتم گرگ به واژۀ تور در معنی گرگ می رسد. معنی فرنگرسین را بسیار هراس اندازنده گرفته اند. ولی افراسیاب/فراسیاب به ظاهر ترکیبی از فر (بسیار) و آسیب دارد. اَسیوَ در سانسکریت هم معنی مهلک و هم معنی خطرناک میدهد. واژۀ تور را در نزد گوک ترکان نیز به معنی ایرانی آن نیرومند (صفت گرگ) گرفته اند.

هیچ نظری موجود نیست: