سه‌شنبه، آذر ۰۸، ۱۴۰۱

بررسی مقدماتی نام ماههای سیستانی کهن

نام ماههای تقویم سیستانی در خبر ابوریحان از این قرار است:
کواذ، رهو، اوسال، تیرکیانوا، سریروا، مریروا، ترزن، هرانوا، ارکیاژو، کویشت، کدشن، ساروا.
معنی نام ماههای سیستانی فصل بهار یعنی کواذ و رهو و اوسال:
سه ماه اول ماههای سیستانی که ابوریحان بیرونی یاد کرده است و مطابق فروردین، اردیبهشت و خرداد هستند؛ یعنی کواذ، رهو و اوسال را می توان به لغت سنسکریت و اوستایی به معنی آغاز و با شکوه و کامل گرفت.
تیرکیانوا، سریروا (بیمرگی) و مریروا (وریروا) ماههای تابستان مطابق تیر، مرداد و شهریور به نظر می رسند.
نام ماههای پائیز یعنی ترزن (جنگاور برتر)، هرانوا (محافظ آبها) و آرکیاژو (حرارت) همان مهر، آبان و آذر هستند.
نام ماههای زمستان یعنی کویشت (داناترین)، کدشن (مهربان و شادمان) و ساروا (تمام) مطابق دی، بهمن و اسفند می باشند.
بر این اساس نام ماههای ایرانی فروردین و اسفند (سپنت) در اساس به معنی آغاز و پایان خوب بوده اند:
fra: forward
वर्तन adj. vartana causing to live or be
स्वन्त adj. svanta (spanta) having a good end

هیچ نظری موجود نیست: