رابطهٔ عید پوسک مسیحیان با جشن مرگ و زنده شدن آدونیس/ تموز

عید پوسک (فسخ، عبور) مسیحیان که نامش از عبرانی ها (مهاجرین) گرفته شده است، هنگام و محتوایش یاد آور داستان مرگ و زندگی دوبارهٔ آدونیس/تموز فینیقی ها است که در خاورمیانه و یونان معروف بوده است. آدونیس/تموز هم با ایام نوروز (بازگشت آدونیس/تموز) و هم با ایام پوسک (مرگ و بازگشت به زندگی آدونیس/تموز) پیوند دارد. نام مادر این ایزد، میّرا (ماریا) بوده است که نام مادر عیسی مسیح شده است.

العازار (یاور خدا، خدای یاوری) و عزیر(یاور) مسیجیان و یهود را با ایزد یاوری و جنگ ایرانیان مهر مرتبط دانسته اند. او هم به نوبهٔ خود با آدونیس ربط داده می شده است: مطابق اساطیر آن گاه خدای مهر، گاونری (گاونر آسمانی، دیونیسوس) را كشت و خون او را بر روی زمين افشاند. هر جا كه قطره ای از خون او افتاد، سر سبز و بارور شد. وی پس از چند سال به آسمان رفت و روان او پيوسته برای كمك به بندگان خود در زمين آماده است.

مطابق اساطیر یونان باستان:

آرس که به آدونیس حسد می‌برد، به صورت گراز آمد و او را کشت. از خون آدونیس گل شقایق می‌روید و آفرودیته به غم می‌افتد. آفرودیته از پرسفونه خواست تا اجازه دهد آدونیس هر سال، چهار ماه در بهار زنده شود و به زمین بازگردد و از این‌رو آدونیس نماد تجدید حیات طبیعت است.

شباهت تموز (آدونیس) و دیونیسوس:

تموز (آدونیس فرزند میّرا/ماریا/قدیسه) ایزدِ خوراک و درخت خرمای سومریان بود و به دو هزار سال پیش از میلا مسیح باز می گردد. مرگ او هر بهار جشن گرفته می شد. ویراشی از داستان می گوید که او شش ماه در سال را در دنیای زیرین زندگی می کند و بعد با خواهرش جا عوض می کند.

دیونیسوس (که در استوره شناسی رومی بعنوان باکوس معروف است) ایزد یونانیِ شراب و خرما در 1200 سال پیش از دوره ی مسیح بود. پسر زئوس و یک زن فانی به نام سمله (گنهکار، سیبله)، دیونیسوس کشته شد و باز به زندگی برگشت.