قرار داشتن دخمه های کیاخسارو آستیاگ در نزد قومشان ساگارتیان سمت کوهستان زاگروس (اسلاف گورانها) طبیعی است. ساگارتیانی که بعد از غلبه بر آشور تا سمت اربیل گسترش یافته بودند. چون در کتیبه بیستون چیتران تخمه ساگارتی که توسط داریوش در اربیل اعدام شده از نسل هوخشتره (کیاخسار) و نام مادهای حکومتی در کتیبه های آشوری به صورت ساگارتیان نیرومند (زاکروتی مادهای نیرومند) یاد گردیده است. نامهای اکدی ماد (مادو) و لولوبی و نامهای ایرانی ساگارتی و مغ و گوران در معنی مردم انجمنی به هم می رسند.
مطابق ویکیپدیا مقابر صخره‌ای دکان داوود در جادهٔ اکباتان به بابل موسوم به قیزقاپان (گاس-گپان= جای بزرگان) و کورخ کیچ (اتاق منسوب به کِی= کیخسرو) در درّهٔ شهر زور کنار دهکدهٔ سورداش (دژ نیرومند) نزدیک سلیمانیه است. هر دو مقبره مسلماً متعلق به شاهان ماد است ولی هر دو در سرزمین سابق آشور قرار دارند و بالنتیجه نباید پیش از سال ۶۱۲ پ.م. ساخته شده باشند. حدس زده می‌شود که قیزقاپان قبر هوخشتره (کیاخسار) و دکان داوود قبر ایشتوویگو باشد.
قیزقاپان مانند مقبرهٔ صحنه، تقلیدی است از یک خانه با سقف بزرگ پیش آمده. ستون‌ها به جرزهای ستون‌نما تبدیل یافته و سقف تقلید از پوششی است که از تنهٔ درختان تعبیه شده باشد. در فاصلهٔ ستون‌ها نقوش برجستهٔ مظاهر خدایان دیده می‌شود. بدین قرار:
صفحهٔ مدوری با هیکلی چهار بال، و صفحهٔ مدور دیگری که هیکل آدمی بر آن منقوش است و هلالی زیر آن دیده می‌شود و صفحهٔ مدور دیگری که ستاره‌ای بر آن نقش است. مظهر اخیر در شرق باستان علی‌الرسم خاص ایشتار می‌باشد ولی اینها شاید مظهر آناهیتا باشد. دوتای دیگر به معنی خورشید و ماه یا به عقیدهٔ هرتسفلد اهوارامزدا و میترا می‌باشند.
بالای سر تصویر برجسته صحنه‌ای از نیایش در مقابل آتشگاه است. کاهن سمت چپ ایستاده و لباس مخصوص مغان را به تن دارد. روی ملبوس معمولی ماد شرقی جُبّه مانندی که آستین‌های خالی‌اش آویزان است، پوشیده‌است. باشلق مانند بر سر و پارچه یا نواری بر صورت دارد. لباس شاه که سمت راست ایستاده مانند لباس مغ واضح نیست. او هم صورت را بسته است. هر دو نفر کمان که مظهر پیروزی است بدست دارند.
دکان داوود گور دخمه‌ای تاریخی است که در سه کیلومتری جنوب شرقی سرپل ذهاب در ابتدای جاده انزل و در فاصله حدود ۱۰۰ متری از جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب واقع شده و در میان اهالی محل به کل داوود (کل داو) و دکان داوود شهرت یافته‌است و به دوران مادها یا هخامنشیان تعلق دارد. دخمه در دل صخره ستبری کنده شده‌است و از زمین ارتفاع دارد و دسترسی به داخل آن امکان ندارد. در زیر این صخره یک قبرستان معاصر قرار دارد، یعنی از بیش از دو هزار سال پیش در این مکان اجساد مردگان با روش‌های مختلف دفن می‌شدند. درون مقبره پنج تاقچه جهت گذاشتن نذورات و یک گور بیضی شکل قراردارد. سقف دخمه تاق مانند است. این مکان نزد اهل حق متبرک بوده و در بعضی از اوقات سال برای انجام مراسم مذهبی در آنجا اجتماع می‌کنند.
این مقبره همانند گوردخمه بزرگ دربند صحنه، دارای ایوانی در جلو می‌باشد که طول آن در جلو ۹/۶۰ متر و در قسمت عقب ۷/۳۲ متر می‌باشد. عرض آن ۱/۹۵ متر و ارتفاع آن نیز ۲/۶۰ متر است. اطراف ایوان به وسیله قاب‌هایی تزئین شده است. در دو طرف ورودی مقبره بقایای دو ستون دیده می‌شود که بدنه ستون‌ها به مرور زمان از بین رفته و تنها پایه‌ها و سرستون‌ها باقی‌مانده‌است. پایه ستون‌ها مربع شکل می‌باشند. در دیوار عقبی این ایوان ورودی به عرض ۱ متر و ارتفاع ۱/۵ متر وجود دارد که به اتاقی به طول ۲/۸۳ متر، عرض ۲/۳۱ متر و ارتفاع ۲/۱۸ متر منتهی می‌شود. در بدنه دیوارهای این اتاق ۵ تاقچه جهت قرار دادن نذورات کنده شده‌است. همچنین در نیمه سمت چپ کف اتاق، قبری بیضی شکل به عمق ۷۰ سانتی‌متر کنده شده‌است. سقف این اتاق دارای تاقی هلالی است ولی سقف ایوان جلو اتاق، مسطح می‌باشد.
در فاصله ۸ متری زیر این گوردخمه، قاب مستطیل شکلی بر روی یک قابی قدیمی تر تراشیده شده‌است. در داخل قاب جدید شخصیتی به حالت تمام قد با صورتی نیم رخ حجاری شده‌است. این شخص لباس بلندی بر تن و کلاه لبه داری بر سر گذاشته که قسمت پشت گردن و گوش‌های او را پوشانده است. همچنین در یک دست او برسمی دیده می‌شود و دست دیگر را به حالت نیایش به طرف بالا نگه داشته است.
تصور می‌شد که این گوردخمه و نقش برجسته حجاری شده در زیر آن متعلق به دوره ماد باشد و دکان داوود مقبره ایشتوویگو باشد برخی نیز این ادعا را رد کرده و عنوان می‌کنند احتمالاً مربوط به دوره هخامنشی می‌باشد این مکان در بین مردمان اهل حق بسیار مقدس می‌باشد تا جایی که با پای برهنه روی سنگ‌های دامنه کوه قدم می‌نهند و نذورات خود را نیز در بعضی مواقع آنجا در بین مردم منطقه توزیع می‌کنند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر