مطابقت نام ایزد کتابت ارمنی تیر با عناوین نبو و بودا و زرتشت

به نظر می رسد نام ایزد تیر که در نام اشکانی تیرداد دیده میشود، ربطی به تیشتر (تیر) ندارد و در اصل به صورت ترَیه-داته به معنی از بر خوانندۀ سرودهای دینی نام ایزد موبدان پارتی بوده است. چنین مفهومی در نام اشکانی گودرز کشوادگان (شیوا سخن دانای سرودهای دینی) هم دیده میشود. نام این ایزد را می توان معادل نبو ایزد کتابت بابلیها و گوتمه بودا (مرد منوّر حافظ سرودهای دینی) در مقام مظهر نهم ویشنو شمرد. در نزد مغان ماد این نام با عنوان خدایگانی و پیامبری زرتشت (پیام خوش رسان زرین) جایگزین شده است:

تیر ۞: این خدا، خوابگزار، حامی ادبیات و صنایع بود و قلم آرمازد (اهورا مزدا) نامیده میشد. تیر لغتی ایرانی است. او را با هِرمس ۞ یونانی که خوابگزار بود تطبیق کرده اند. معبد تیر در یرازاموین ۞ بود و آرتاشس دوم مجسمۀ او را از ((آرماویر)) بدانجا برده بود. قشون تیردات ۞ که دین عیسوی پذیرفته بود، به فرمان وی از پایتخت واغارشاپات ۞ بدان معبد روی آورده ، آنرا ویران کرده بسوختند و دیویسنان (منظور مغان) از آنجا فرار کرده به معبد آناهیت آمدند. (آگاثانگلس). ۞ یکی از نامهای ارمنی بنام تیر ۞ نامیده شده است چنانکه مِه کان ۞ بنام مهر بود. و نیز از نام تیر اسامی خاصی مشتق شده اند مانند ترینکاتار ۞ ، تیروتس ۞ ، تیران ۞، تیرداد ۞ و غیره.