سه‌شنبه، تیر ۲۶، ۱۳۸۶

نام کوهستان زاگروس

نام کهن قلّه ای در کوهستان زاگروس در منابع عیلامی و بابلی و آشوری هاشمارآمده است که به معنی باز و شاهین است و اکنون در شمال کوه زاگروس قصبه و رودخانه ای به نام شاهینی نامیده میشوند. از اینجا می توان چنین نتیجه گرفت که نام زاگروس به واسطه نام پرنده شکاری زغن که دمش به پرستوها و جنسش به بازها رفته است بدین نام خوانده شده است. یعنی زاگروس به شکل زاغ-گئیروس به معنی کوه سیاه یا کوه پرنده زاغ است.احتمال آن هم وجود دارد که نام کوهستان بعدها با نام زاکروتیها یعنی کردان ساگارتی کرمانشاهان ربط داده می شده است. نام شاهنامه ای آن یعنی اسپروذ به معنی رود اسبها باید اشاره به اسبان معروف نیسایی (نهاوندی) این منطقه بوده باشد.
نام کوه کارنئول غرب فلات ایران که نزد سومریان محل آشیانه آنزو (سیمرغ) محسوب است، به سومری به معنی کوه سنگی بلند و شاخ مانند است. به نظر می رسد این نام با نام زاگروس که می تواند بر گرفته از واژۀ ساگ-رئوذ (سنگ بلند و با شکوه روئیده) بوده باشد، مربوط است.
نام اسپروذ در ترکیب اسپه رئوذ یعنی سگان با شکوه یادآور نام کوه مرم سگسار (سگپرست) در سمت مازندران و گیلان است.
زاکری-اوس (زاکری-اوچَ) در سانسکریت به معنی کوه بلند است.

۴ نظر:

Mofrad گفت...

زاگروس در ترکیب اوستایی خود یعنی زاور- اوس به معنی کوه بسیار بلند است پس نام شاهنامه ای اسپروز در اصل اسپزور بوده است به معنی مغلوب کننده نیرومندی یعنی بسیار بلند.

ناشناس گفت...

احتمال زیادی دارد که زاگروس کلمه ای یونانی به معنی شکارچی باشد. منظور از شکارچی ها کردان کلخور (خورندگان شکار)بوده باشد.

ناشناس گفت...

درود
آقای ناشناس که کلهور رو خورندۀ کل معنی کردی، کلهور از دو بخش کَل+هور(خورشید، هور، اور) درست شده و معرب گَل(در زبان کوردی به معنای قوم) و هور یا خورشید است و احتمالاًَ به قوم هوری اشاره دارد که سلسله اورارتن (در کوه‌های آرارات را تشکیل دادند و سکنی‌گاه اصلی آنها در نزدیک شهر وان در کردستان ترکیه بوده است

Mofrad گفت...

زاگروس به شکل زاغ-گئیروس به معنی کوه سیاه یا کوه پرنده زاغ است.