ریشه ترکه (شاخه نو رسته) ریکا، کیجا و کوته

ریشه واژه های ترکه (شاخه نو رسته) ریکا، کیجا و کوته

در زبان مازندرانی به نوزاد حیوانات کوته گفته میشود و ما در آذربایجان در زبان آذری آن را به صورت گده و گوده تلفظ نموده و آنها را در مقام تحقیر در مورد بچه های شرور بکار می بریم و غالباً آن را با کلمه فارسی گدا معادل میگیریم. ولی کلمه فارسی گدا از ریشهً سانسکریتی جاتکه (گدا) اخذ شده است. لذا کلمات کوته ، کوتولو و کوچلو باید از همان ریشهً واژهً فارسی کودک (کوتکَ اوستایی) گرفته باشد. امّا واژه ترکه را که در این رابطه مطرح است، باید مرکب از واژهً تر (شاخه و ساقهً نورسته) و علامت تصغیر "ک" شمرد. اشتقاق ترکه از تر و راکه و یا ریکا (به مازندرانی یعنی بچه، نوزاد) که برخی اخیراً بدان گمان می برند، اشتباهی به نظر می رسد چه کلمه راکه یا ریکا خود مرکب از رو (رسته، روییده) و همان علامت تصغیر "ک" می باشد. به نظر میرسد نام مازندرانی کیجا یعنی دختر مرکب باشد از کی (که او) و زا که از ریشهً زاییدن است. در جایی با توجه به ظاهر اسامی، کیجا را به معنی کوی جا و ریکا را به معنی شکارچی گرفته ام.

واژه ریدگ پهلوی معنی پسر جوان شباهت زیادی به ریکای مازندرانیها به معنی پسر دارد. لابد ریدکا بوده و حرف "د" به تلخیص افتاده است. در سانسکریت هم کلمه ای به شکل ریددهه riddha به معنی افزایش و رشد آمده است. از کلمه جوان هم چنین مفهومی اراده میشود.