معنی محتمل اسروشنه و زامین تاجیکستان

نام اسروشنه را می توان به لغت اوستایی به معنی محل جریان آبها گرفت (آو-سرو-شینه). آب رودخانه آن که به شش نهر آسیاب گردان تقسیم شده بود و شهر بیرونی آن یعنی اشروسنه را سیراب میکرد، از یکجا سر چشمه می گرفته است. نام شهر میانی آن بونجکث به معنی شهر واقع در بن و مرکز بوده است. نام کنونی آن آراتپه را هم می توان در معنی دارای آبراه نیرومند بیان دیگر همان نام اسروشنه دانست.

نام شهر زامین نزدیک آن قبلاً سوسنده و سرسنده نام داشته است. نامهای این شهر را در زبانهای هندوایرانی کهن می توان به معنی محل آرامش و سلامتی گرفت. چون این شهر به خاطر امنیتی که داشته است فاقد بارو بوده است.

در سغد نام شهر فرغانه/اخسیکث/خوکند به معنی محل بالنده و پر نعمت و نام های شهر فاراب یعنی فاراب (بارآب) و اترار (در هیئت اوترَ-وَر) به معنی شهر کنار آب و دژ شمالی بوده است.