معنی محتمل نام داریوش

در ویکیپدیا وجه اشتقاق نام داریوش (به نقل از منبع طوسی، مراغی. کتیبه بیستون. سیمرو، 1382) چنین آمده است: "دآریَ وَاوُش (D. ā. Ra. ya. va.u. Ša) که در کتیبه بیستون آمده نام داریوش سومین پادشاه سلسله هخامنشی است. این کلمه مرکب است از دو جزء «دآرَیَ» از ریشه «دارَ» یعنی داشتن و «واَ هـ اوُ» به معنی خوب که «هـ» طبق قاعده حذف شده و به اضافه «ش» علامت ضمیر مفرد مذکر در حالت فاعلی."

ولی با توجه به کلمۀ سنسکریتی ایش (سخنرانی کردن) و داستان سخنرانی داریوش و شش تن همدستش برای تعیین حکومت بعد از قتل گائوماته بردیه، بدین نتیجه می رسیم جزء آخر نام داریوش یعنی «ش» از ادغام و تلخیص واژۀ سنسکریتی«ایش» (سخنرانی) به آخر جزء میانی «واَ هـ اوُ» پدید آمده است. عنوان اوستایی سپنتداته (دارای قانون خوب و مقدس) داریوش هم با آن مرتبط می نماید. یعنی صفت سخنرانی خوب داشتن با قانون خوب داشتن معادل گرفته شده است. در اوستایی هم ایش (ایز، ایژ- در کُردی ایلامی= بیان) به معنی «[بیان] خواست و آرزو» (سخنرانی، برنامه، قانون) آمده است.