ائیریامن ایشیه ایزدی از دو منشاً متفاوت آریایی و اکدی
متصور است که ائیریامن ایشیه(ایزد نجیب وپاک) در اساطیر هندو ایرانی اشاره به اشوین شب یعنی دسره (شریر، اهریمن) باشد که همزاد ناستیا(مهربان) ایزد روز است که مطابق اهورامزدای خود آریائیان ایرانی است. نام اشوین که به سانسکریت به معنی اسبان روز و شب گرفته شده اند در زبانهای کهن ایرانی مترادف با ایشیه و ائیریه (آریا) معنی پاک و نجیب را می دهد. لابد از اینجاست که وی در اوستا به دو صورت ایزد مهربانی و دوستی یعنی ائیریامن و ایزد شرارت یعنی انگره مئینو(اهریمن، بد سرشت) در آمده است. این ایزد آریایی در هزارهً اول پیش از میلاد با خدای بابلی و آشوری رعد و توفان یعنی آداد (خدای سرکوبگر) معادل گرفته شده است چه هر دو جنبهً متضاد مفاهیم نام و نشان وی را به وساطت نام شیوا (خدای فرخنده و ویرانگر توفان و رعد) که هئیت هندی همین آداد (هداد، سرکوبگر) یکی از اعضاء تثلیث خدایان معروف هندی یعنی برهما، ویشنو و شیواست به وضوح در نزد این خدای معروف سامیان مشاهده می کنیم. این همان خدای معروفی است که وی را از سویی دیگر در تثلیث ایرانی اهورامزدا، مهر و ائیریامن و از سوی دیگر در تثلیث انجیلی پدر ، پسر و روح القدوس (در واقع ایزد خجستهً توفان و رعد) دیده میشود. اگر برای نام ائیریامن منشأ سامی قائل شویم در این صورت علی القاعده اصل آن باید همان ئیل-یا-منه یعنی خدای جنگ و سرکوب بوده باشد. نام این ایزد/الهه به صورت منات (سرکوبگر، جنگاور) در عربستان و نزد نیاکان عرب تاجیکان پرستش میشده است. لابد پرستش این ایزد از همین نیاکان عرب تاجیکان بر هند رفته بوده است که در آنجا بتکده ای شیوایی معروفی به نام همین خدای بزرگ جنگ، تحت عنوان سومنات (به عربی یعنی منات آسیب رسان) بنا شده بوده اند که ساختمان قدیمی آن در غزوات سلطان محمود غزنوی ویران گردید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر