شنبه، تیر ۳۱، ۱۳۹۱

قصبه باستانی اردهر و بسوی همان بناب و عجبشیر حالیه هستند

ابن حوقل از وجود قصبه ای به نام اردهر در اطراف مراغه خبر میدهد که دارای هندوانه های مکعب مستطیلی شیرینی بوده است. نام اردهر به صورت اردی هر یا اردی هرو به معنی ته آب جاری است که مطابق بناب است. از آنجایی که حمدالله مستوفی نام عجبشیر را به صورت بسوی (پسوی)یعنی محل پشتی آورده است، لذا معلوم میگردد که بسوی نامی بر عجبشیر بوده است. خود نام عجبشیر سابقه طولانی تری دارد چه در اوستا از شهری به نام اپخشیر (شهر پشتی) یاد شده است که یکی از نخستین شاگردان زرتشت از آنجا بر خواسته است. از آنجایی که زرتشت اهل شهر رغه زرتشتی یعنی مراغه بوده است لذا تردیدی نیست که منظور از اپخشیر همان عجبشیر حالیه بوده است.

۲ نظر:

طهماسبي گفت...

با احترام
استاد چنان‌چه اشاره فرموديد، حمدالله ‌مستوفي‌ در كتاب «نزهه‌القلوب»‌‌ آورده: مراغه‌ ازاقليم‌ چهارم‌ است ‌و‌ تومانش‌ چهار ‌شهر: مراغه‌، دهخوارقان‌، بسوي ‌و ‌نيلان ‌مي‌باشد.
در اين صورت محل نيلان كجاست؟
سپاس

ناشناس گفت...

با درود
نیلان همان قصبه بزرگ و مشهور لیلان است که یاقوت حموی نامش را به صورت گزنا (گاس نای= محل رویش نی)آورده است که همان نی لان حمدالله مستوفی است. این شهرک هم دارای قصر و معبد (آتشکده) بوده است. حتی شیز ولاران (محل ترشح آب واقع در بلندی) یعنی تخت سلیمان نیز در خبر حمدالله مستوفی و دیگران جزو مراغه محسوب بوده است.
با سپاس
جواد مفرد کهلان