شنبه، اسفند ۱۰، ۱۳۹۲

معنی لفظی دیجویجین شهرستان اردبیل و روستای گون دوشمین آن

نام دیجویجین شهرستان اردبیل به طور ساده دو-جوی-جین است که در زبان پهلوی آذربایجان به معنی "محلی است که دارای دو جوی است". بعید است که در دیجویجین جزء دی به معنی ده بوده باشد. چون جین (به معنی جا) خود معادل دِه است. ولی در مقابل به سادگی می شود این نام را با نام نجف آباد مقایسه کرد که در واقع "نه جوب آباد" بوده است و در عهد مغول هفشوبه (هفت جوی آبه) نامیده می شده است.
در منطقه دیجوجین روستایی است به نام گون دوشمین که به ترکی معنی جای آفتاب نگیر می دهد. در ترکی اصیل بودن آن جای تردید است چه اصطلاح جای آفتابگیر در ترکی "گوزِی" است. در شهرستان میانه نیز روستایی است به نام ترکی گون دوغدو یعنی زاده خورشید که آن هم جای تردید دارد که چنین نامی به روستایی اطلاق شده باشد. لذا احتمال دارد این دو نام ترکی اخیر جایگزین نامهای پهلوی مشابهی شده باشند. در این صورت می توان برای گون دوشمین هیئت گون-دژ-میان (دهکده واقع در میان دژ) و برای گون دوغدو صورت گون- دک- دو یعنی دهکده دارای دیوار مستحکم را پیشنهاد نمود. گون به زبان کُردی که ارتباط نزدیکی با پهلوی آذربایجان داشته است به معنی دهکده است. به نظر می رسد این واژه با همان واژه جین (جیناک پهلوی) در آخر نام برخی روستاهای ایران مثل دیجویجین و خنه جین (محل چشمه) مربوط بوده باشد.
مساعدت فکری جناب کردستانی که توضیح داد گوند در کُردی در مورد نام این روستاها مصداق دارد معلومم شد که اجزاء دوم بدون "د" آغازین مفهوم منطقی تری می دهند و صورت پهلوی اصلی آنها عبارت بوده اند از: گوند-و-شمیان به معنی روستای سردسیری و گوند-و-گتو به معنی روستای سترگ.

هیچ نظری موجود نیست: