آروس نام کهن ساری

در روایات ساخته شدن ساری (سارویه= دژ ساخته از ساروج یا واقع در بلندی یا دارای رودخانه کوچک همواره جاری از ریشه سَرِیّ) از نام او-هر (آب جاری) آن نام برده شده است. از سوی دیگر در روایات یونانی مربوط به آمدن اسکندر به مازندران از زادراکرت (ستراکرد=نیرومند ساخته، استراباد) و آروس (هر-او-س= دارای رودخانه جاری) نام برده شده است که این دومی به وضوح یادآور نام رودهای هراز (رود بزرگ) به ویژه تجن (رود جاری) در منطقه ساری است. بر این پایه ساری نام عربی اوهر (آرو-س باستانی) است چه لغت سَرِیّ در زبان عربی به معنی آب جاری و رود کوچک است و مطابق نام رودخانه ساری یعنی تجن (تچین اوستایی) است که به معنی دارای جریان و جریان تند است. منابع یونانی عهد اسکندر نامهای رود هراز را زیوبریس (رود زبر و ستبر) و ستی بوئه تس (رود نیرومند) ذکر میکنند و می گویند که حاکم تپوریان را در شهر آروس به حضور اسکندر آوردند. در نقشه های بطلمیوسی نام رودهای هراز و اترک (او-ترک) به صورت چرنداز (اندازنده عبور کننده) و سکندا (زخم زننده) آمده است.نظر به نامهای کهن و کنونی رود هراز نام شهر آمل کنار آن را در اصل می توان مرکب از آمو (آب فراوان) و علامت نسبت ئول به معنی شهر دارای رود بزرگ گرفت. این معنی بر مفهوم ایرانی دیگر آن یعنی محل نگهداری دامها مرجح است.در مجموع یعنی نام هرو (آرو-س، ساری= شهر دارای "رود جاری خرد،تجن") در مقابل نام آمل (شهر دارای "رود نیرومند=هراز") قرار داشته است.