شنبه، آبان ۰۶، ۱۳۹۱

معنی واژه بانو

کلمه کدبان به معنی مرد سرور نگهبان خانه نشانگر این است که کدبانو به معنی خانم سرور نگهبان خانه معنی می داده است. لذا اطلاق کلمه بانو برای خانم از همین معنی خانم نگهبان خانه پدید آمده است و این کلمه ربطی با کلمه اوستایی هم شکلش یعنی بانو به معنی درخشان و نورانی ندارد.
در تأیید این گفته کلمه سغدی الاصل خاتون را هم در دست داریم که مرکب از اجزاء خات (خانه) و اون (علامت نسبت)است؛ و در مجموع مترادفی بر کلمات ایرانی کدبانو و بانو است.
از آن جایی که خاتون را می توان منسوب به خات (کات) یعنی خانه شمرد و بانو /کدبانو حالت تأنیث بان (نگهبان)/ کدبان؛ لذا لفظ خان-اوم هم می تواند در زبانهای ایرانی به معنی منسوب به خانه باشد.

۸ نظر:

ناشناس گفت...

ظاهرا نام فارسی کتایون هم که به نظر میرسد مرکب از کت (خانه)و ئون (علامت نسبت) باشد، به همان معنی خاتون و کدبانو و بانو است.

ناشناس گفت...

سلام
میخخواستم معنی کلمات سلدوز و بزچه لو را بدانم.
ممنون

ناشناس گفت...

با درود.
نام باستانی سلدوز، شوردیروه (محل درو کردنیهای فراوان) بوده است. بعداً شور به معنی نمک یا همان نیرومند گرفته شده و این نام به سلدوز (دارای نمک فراوان یا دشت نیرومند)ترجمه شده است.
نام بزچلو به معنی دارندگان بزها(بزچها) است و اینان اعقاب بوسیان مادی (بُز داران)هستند که در سمت بین همدان و ساوه سکنی داشته اند.
با تشکر فراوان
جواد مفرد کهلان

ناشناس گفت...

با سلام
از معنی کردن این دو نام بسیار ممنون هستم.نام سولدوز اکنون به قسمتی از آذربایجان(شهر های نقده و محمد یار و ....)اطلاق میشود.همچنین بزچه لو نام ایلی است که بعد ها در آنجا ساکن شد.البته بیشتر به نام قره پاپاق شناخته میشود.
شما واقعا گنجینه ای ارزشمند برای ما هستید.امیدوارم دانسته هایتان را مکتوب کنید تا برای آیندگان بماند.
ممنون

ناشناس گفت...

در ترکیب نام باستانی سلدوز یعنی شور دیره به نتیجه گیری جدیدی رسیده ام و آن اینکه این نام ترکیبی از شور (سور یعنی نیرومند) و دوروا (استوار) می باشد در مجموع یعنی دارای دژ استوار و این معنی لفظی سول-دوز (طبق قاعده تبدیل "ر" به "ل" در اصل همان سور- دیز)یعنی دژ نیرومند هم می باشد.

ناشناس گفت...

با تشکر از معانی جدید
با توجه به این که ایل قره پاپاق(بزچه لو) سابقا در جایی میان اراک و همدان (نزدیکیهای کمیجان)ساکن بوده است آیا آنها را باید از بازماندگان مادها به حساب آورد؟و آیا مادها ترک بوده اند؟

ناشناس گفت...

حمدالله مستوفی همین محل میان اراک و همدان را بوسین آورده است که همان بوسیان خبر هرودوت شاخه بزرگی از قبایل ششگانه ماد می باشند. در واقع این نام ترکیبی از بُز به معنی پرورندگان بُز بوده است که در نام نیمه فارسی و نیمه ترکی بزچلو ها هم دیده میشود. این مردم مادی بعد از عهد ساسانی به تدریج زبان ترکی پذیرفته اند.

ناشناس گفت...

در مورد تاریخچه زبان ترکی همینقدر گفتنی است که داهه های ترک تبار در سمت شرق دریای خزر و اوتیان (آذریها) در سمت غرب دریای خزر، در اران سکنی داشته اند. زبان اوتیان (ارانیان، آذریها) بعد از عهد اعراب با روادیان گرگر در آذربایجان به تدریج جایگزین زبان پهلوی شد.