نواحی کهن مراغه در نزهة القلوب و سیاحت نامه اولیا چلبی

شش ناحیۀ مراغه در نزهة القلوب: سراجون (واقع در سر رود صافی)، بناجون (واقع در بُن رود صافی)، دزجرود (دزگ-رود= قلعه چای)، گودول (چاراویماق)، هشترود، بهستان (محل میوۀ به)، انگوران و ولاوران (جایگاه والا).

هشت ناحیۀ مراغه در سفر نامه اولیا چلبی: سراچون، بناچون، درجرود، کاردول (گاودول)، هشترود، بهساند (به کُردی یعنی محل خرید و فروش بِه)، انگوران و قزل اوران (قزیل اوزن).

سراجون خود ناحیۀ مراغه بوده است. بناجون چنانکه از نامش پیداست ناحیۀ بُناب در بُن رود صافی است، دزجرود ناحیه عجبشیر در حوضه رود قلعه (قلعه چای) است. گاودول (گَودول، از نژاد پهلوانان) ناحیه چاراویماق (قبیله جنگجویان) است. هشترود همان هشترود حالیه است. بهساند (محل فروش بِه) یا همان بهستان (محل بِه) همان محلۀ قدیمی میاندوب یعنی بِهی است. انگوران همان مَلکان (محل مُل و ملاخ= انگور)، قزل اوران (قزیل اوزن) و ولاوران (جایگاه والا) همان تخت سلیمان است.

در عهد قدیم در ناحیه مراغه دژها و پادگانهای نظامی را گَزَ/گزنا (منطقه جنگاوران) می نامیده اند. نام ناحیه گودول (چاراویماق) از نام گزنای نیلان (پادگان لیلان) گرفته شده است. در بیشتر جاها نام دژ گز/گزنا تبدیل به قیز قالاسی (به ظاهر به ترکی یعنی دژ دختر) شده است. بر این اساس نام نیلان (لیلان کنونی) مخفف نیرولان (محل نیروهای نظامی) بوده است.