معنی کوشان و تخار و یوئه چی

جهانشاه درخشانی در میان واژه های تاریخی قیاسی فراوان خود در دانشنامه کاشان، کوشان را از ریشه کوچه روسی به معنی انبوه آورده که جالب است چه این با تخار در زبان کُردی (توَ-خارا) به معنی لنگه بزرگ و اکثریت همخوانی دارد. چینی ها هم نام ایشان را تا- یوئه چی (=مه یوئه چی، یعنی یوئه چی بزرگ) آورده اند. اما درخشانی مشخص نکرده است آیا کوشان در زبانهای هندوایرانی نیز معنی انبوه میدهد یا نه. ولی این معنی کوشان را در سانسکریت می توان یافت (koSa:mass). لابد همین نامهای مه یوئه چی (یوئه چی بزرگ) و یوئه چژی (یوئه چی چه= یوئه چی کوچک) بوده اند که در قرآن تبدیل مأجوج و یأجوج شده اند. خود نام یوئه چی به صورت "یه یی- چی" در سانسکریت به معنی مردم اسب پرور است.

نام ایرانی عمومی صحراگردان اسب پرور شمالی یعنی هیون (هیه-ئون)/هون نیز در سانسکریت به معنی مردم اسب پرور است. ولی نام چینی هسینگ نو که با هون و هیون معادل گرفته میشود در واقع به معنی بندگان هراس انگیز (قورخیز-قرقیز) است.