معنی ماداکتو و ماد

اگر مهرجان قذق (در هیئت مهرگان گاسک) را به معنی محل کُشندگان (لشکریان) بگیریم احتمال دارد نام عیلامی ماداکتوی آن به همین معنی بوده است؛ چونکه در فرهنگ اکدی-آشوری ماداکتو به معنی محل اردوگاه ارتشیان آمده است. به ظاهر این معنی در نام کنونی آن یعنی دره شهر (درو شهر= شهر تکاوران یا دَرِ شهر= شهر کشندگان) هم محفوظ مانده است. در این سمت نام شهر سیروان (محل سیلابی) نیز در نام کُردی لومار (لاومار= جایگاه سیل) زنده مانده است.

بر پایه اینکه نام شهر ارتشی عیلامی مادا-کتو در اکدی به معنی محل تجمع ارتشیان و مادو به معنی تجمع گرفته شده است، لذا نام ماد از زبانهای سامی گرفته شده بوده و به معنی مردم انجمنی و مترادف کلمه ایرانی مُغ به معنی مردم انجمنی بوده است. ماداکتو (تجمع لشکریان) معنی لولوبی و ساگارتی (به صورت سانسکریتی سا[ن]گا-رتی) و گوران هم هست که نامهای قدیمی تر و جدیدتر این مردم بوده اند. پس نام همدان (آمادانه)/هنگمتانه در معنی محل تجمع در واقع معنی محل تجمع مغها و لشکریان را می داده است.

نام مهری کتیبه های آشوری به معنی اوستایی آن یعنی کشنده و لشکری متعلق به جنگجویان مادی و ماننایی بوده است. از آنجایی که خود نام ماد در اکدی به معنی لشکری است. پس مهری نام ایرانی و مادی نام اکدی ایشان بوده است.