یکشنبه، مرداد ۲۷، ۱۳۹۸

ارتباط واژۀ مازنی با دیو زبانهای سامی

نام دیوان مازنی (طبق کتاب زند وهومن یسن، آشوریان) به صورت ما-ذانی به معنی شخص محترم و با تربیت و بسیار دانا است. خود معنی دیو (بر گرفته از دیپی سومری) در زبانهای سامی به معنی مردم صاحب دیوان و کتابت است:
महाजनः m. mahAjanaH gentleman
اطلاق نام مازندران (محل آمدن دیوان مازنی) به این سرزمین مربوط به لشکرکشی آشوریان به شهر آمل مازندران است که به رهبری رئیس رئیسان آشوری شانابوشو در آغاز حکومت آشوربانیپال به منظور تسلیم فرمانروای مادی خشثریتی (کیکاوس) صورت گرفت که از پیش اسرحدون از شهر کارکاشی (کاشان) گریخته و به شهر آمل رفته و دور آن حصار مادی کشیده بود. لشکریان آشوری در اینجا از آترادات پیشوای آماردان (گرشاسب، رستم، آذربرزین هفتخوان مازندران) شکست خوردند و ماد مستقل شد.
در شاهنامۀ فردوسی نوشتن آموختن ایرانیان از دیوان توسط تهمورث چنین یاد شده است:
کی نامور دادشان زینهار / بدان تا نهانی کنند آشکار
چو آزاد گشتند از بند او / بجستند به ناچار پیوند او
نبشتن به خسرو بیاموختند / دلش را به دانش برافروختند
نبشتن یکی نه که نزدیکِ سی /چه رومی چه تازی و چه پارسی
چه هندی چه چینی و چه پهلوی / نگاریدن آن کجا بشنوی
بنا به آرتور کریستن سن خود تهمورث یا تخمو-اوروپه (پهلوان اروپا= سرزمین ارابه) با آرپوکسائیس (پادشاه سرزمین ارابه) در اساطیر اسکیتی مطابقت دارد که پادشاه تراسپیان (اسب پرورها، روسها) و کاتیاریان (دارندگان شمشیر، مجارها) در شمال دریای سیاه مطابقت دارد. می دانیم در اساطیر یونانی هم آموزش خط با الهۀ اُروپا و نزد ژرمنها با اودن (خدای بزرگ ژرمنها) پیوند دارد.

هیچ نظری موجود نیست: