معنی زنبیل و رتبیل که عناوین پادشاهان کابلستان بوده اند

یوزف مارکوارت ایرانشناس آلمانی ریشه نام زنبیل (ژونبیل) را زَویه در نظر میگیرد که در زبان اوستایی به معنی یاری خواستن و استغاثه می باشد و از این ریشه کلمه اوستایی زَوَن را داریم که به همین معنی است. اما جزء بیل باید مأخوذ از پالَ سانسکریتی بوده باشد که به معنی حامی و پشتیبان و پیشوا است. بنابراین زنبیل یا زونبیل به معنی رهبر منجی و فریادرس مردم و معادل سوتر یونانیان باختری و پَهلَوهای سمت هیرمند و سیستان بوده است. دلیل درستی این نظر آن است که هیئت هندی رانت بیل (رنت بیل، رندپیل، رتبیل) این نام هم که با زنده پیل یا ژنده پیل مشتبه شده به صورت سانسکریتی رندهه-پاله به معنی حامی و پشتیبان رعیت می باشد؛ لذا خود هیئت نیمه اوستایی و نیمه سانسکریتی رت بیل (رد بیل، در اصل رت-پالَ) به معنی سرور حامی مردم بوده است.

ولی نام زاوولی را هم -که نام شاخه هپتالی زاوولستان (زابلستان) بوده است- می توان منجی فریاد رس گرفت. در شاهنامه هم زابلستان سرزمین قهرمانان منجی ایرانیان به شمار رفته است.

نظر دیگر:

رتبیل و زونبیل دو نام مختلف یک قبیله ترک زبان بوده اند که در جنوب افغانستان و مجاورت هندوستان حکومت کرده اند. اگر جزء زون به عنوان نام خدا را با زونَ سنسکریت (کشنده و زخمی کننده= ایندره) یکی بگیریم. جزء رت نیز تلخیص واژۀ ترکی ییرت (دریدن) خواهد. و جزء بیل در ترکی آذری (بول در ترکی عثمانی) به معنی دریافتن است. بنابراین، این هر دو نام به معنی پرستندۀ خدای جنگ خواهند بود.