جمعه، بهمن ۲۹، ۱۴۰۰

به جز آن نرگس مستانه که چشمش مرساد

به جز آن نرگس مستانه که چشمش مرساد
زیر این طارم فیروزه کسی خوش ننشست
در توضیح این بیت حافظ گفته شده است:
غیر از چشمان مستانۀ جانان که خدا نکند چشمِ بَد به آن برسد. در زیر این فلک پیروزه، کسی آسوده و راحت ننشست. یعنی چشم جانان هر کاری که بکند از قبیل ریختن خون عشاق و مجروح ساخت دلِ آنها و سایر ستم هایی که از وی صادر می شود. هیچکس توانایی آن را ندارد که نسبت به عمل جانان اعتراض کند و با این وصف همیشه هم در ذوق و صفاست. اما غیر از او هر کس مکافات عمل خود را می بیند. [مرساد= از مصدر رسانیدن است. در اینجا مراد دعا است به معنی خدا نکند که چشم بد بزنندش. طارم= سقف. فیروزه= اسم سنگی است لاجوردی رنگ. طارم فیروزه= در اینجا مراد، فلک است.]
ظاهراّ منظور از نرگس مستانه، شخص یاور حافظ و آسیب رسان به معاندین و خود خوش نشین به استعاره همان شاه شجاع اتابک مظفری قدرتمند فارس است.

هیچ نظری موجود نیست: