شنبه، مرداد ۲۷، ۱۴۰۳
سه وجه اشتراک گیلگامش و ایزد مهر
١- اشتراک آنان در داشتن لقب قهرمان:
ایزد مهر در لقب ویرَ (قهرمان) با گیلگامش/بیلگامش (نیایی که قهرمان است) مشترک است. جزء مش (مس) در نام گیلگامش هم به سومری به معنی قهرمان است.
٢- اشتراک آنان در کشتن گاو مقدس و آسمانی:
نرگاو آسمان (نماد صورت فلکی گاو) موجودی اسطورهای در بینالنهرین باستان است که گیلگمش با آن مبارزه میکند. داستان نرگاو آسمان دارای دو روایت اصلی متفاوت است: یک روایت در شعر سومری پیشین آمده و روایت جدیدتر در حماسهٔ گیلگمش به اکدیِ معیار. افزون بر این، در روایتهای هیتی و هوری حماسه نیز حضور دارد. در نخستین متنهای بازمانده از بینالنهرین، نام گیلگمش به صورت «بیلگمس» ثبت شدهاست. پنج شعر سومری دربارهٔ وی وجود دارد. یکی از وامگیریهای آشکار در حماسه، تأثیر روشنِ بیلگمس و نرگاو آسمان بر لوح VI است. نام دیگر این شعر «قهرمان در نبرد» است. گیلگمش (قهرمان داستان که پادشاه شهر اوروک است) و همکارش انکیدو موفق میشوند آن را شکست دهند.
٣- هر دو در ارتباط با ورزاو هستند:
در اساطیر بابلی گیلگامش همسان ورزاو نشان انکیدو خود را دارد. در اساطیر ایرانی گیومرث (کشندهٔ گاو، در مقام ایزد مهر) همزمان با گاو نخستین (اِوَکدات) خلق میشود و مشیه/مهر (قهرمان بزرگ) و مشیانه/مهریانه ادامهٔ او هستند:
महिष adj. mahisha powerful, great
بر این اساس ایرانیان تبار خود را به ایزد مهر ربط می داده اند.
سیامک/سامک (همسان) مقتول به دست دیو خزروان (زیبا) مطابق انکیدو همسان گیلگامش و مغضوب ایشتار (زیبا) است. نام خنه ثئیتی پری (پری هوسرانی) نیز که در روایات زرتشتی به گرشاسب قهرمان پیوسته است یاد آور ایشتار است.
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر