آیین نگهداشتن داشتن عصا و حلقه در دست خدایان و پادشاهان در بین النهرین رایج بوده است و همانند نقش فروهر از ایشان به ایرانیان رسیده چنانکه در فرگرد دوم وندیداد این دو ابزار معجزه گر را در دست جمشید پادشاه اساطیری ایرانیان می بینیم. این جمشید که در کنار رود دائیتی (موردی چای مراغه) به همپرسگی اهورامزدا پرداخته و با به کار بردن این عصا و انگشتری و به یاری اهورامزدا زمین مسکونی را فراختر می گرداند. سپیتمه جمشید داماد و ولیعهد آستیاگ (اژیدهاک) بوده است و همانند آستیاگ به دستور کورش سوم (فریدون) مقتول میگردد. در شاهنامه از وی تحت القاب هوم عابد (زاهد شراب هوم)، هجیر (زیبا چهره) و گودرزکشوادگان (شیوا سخن دارای سرودهای دینی با ارزش) اسم برده شده است. وی دو پسر به اسامی مگابرن ویشتاسپ (حاکم ماد سفلی) و سپیتاک (حاکم آذربایجان و اران و ارمنستان) داشت که کورش (فریدون=هخامنشی) ایشان از حکومت این نواحی خلع و به فرمانروایی گرگان و دربیکان بلخ بر گماشت و مادر ایشان (آمی تیدا، دختر آستیاگ و همسر سپیتمه) را به عنوان ملکه به دربار خود برد. هرتسفلد ایرانشناس بزرگ آلمانی سپیتاک پسر سپیتمه را همان زرتشت سپیتمان می داند. اگر در نظر بیاوریم که مطابق گفته گزنفون و کتسیاس از سوی دیگر آذربایجان و بلخ در آن عهد همچنین محل فرمانروایی گائوماته بردیه بوده است به این همانی زرتشت و گائوماته بردیه می رسیم. با در نظر گرفتن اینکه مطابق گفته کتسیاس در سپاه این فرد فیلان و سواران هندی وجود داشتند. معلوم میگردد که وی از سوی کورش از مرکز بلخ به امور هندوستان نظارت و فرمانروایی داشته است و این ما را به مقابله لقب وی گائوماته (سرود دینی دان) شاهزاده گوتمه بودای بلخ (سرود دینی دان دانا) و گوتمه مهاویرا (سرود دینی دان بسیار بزرگ و دانا) رهنمون میگردد.
راجع به اینکه گائوماته بردیه مغ (سپیتاک زرتشت) اهل عصا نبوده بلکه به آیین روشن کردن آتش (نشانه تقدیس آتش) و شمع (نشانه علم و آیین مهری) بوده است. تصویر دخمه او به وضوح گواهی میدهد:
این تصویر گائوماته بردیه که هرتسفلد ایرانشناس معروف آلمانی آن را کشف کرده است گفتنی است این دخمه باید توسط فرورتیش شورشی مادی علیه داریوش برای گائوماته بردیه ساخته شده است. احتمال دارد اساس اسطوره فرهاد کوه کن مربوط به همین دخمه و نقش گائوماته و فرورتیش در کتیبه بیستون باشد ولی تاریخ آن به خطا به عهد خسرو پرویز (خسرو شکست ناپذیر)آورده شده است. از خسرو شکست ناپذیر در اصل داریوش اول مراد بوده است. تصویر گائوماته بردیه در دخمه اش در سکاوند هرسین (سیکایا اواوتی) ضمیمه میشود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر