ریشه لغوی روئین تن به شمار آمدن نام اسفندیار

به نظر می رسد نام سپنداته (اسفندیار، گسترش دهنده آیین زرتشتی) که طبق نوشته کتسیاس مطابق نام همان گائوماته مغ حاکم دربیکان سمت بلخ در عهد کوروش است در نزد مردم پشتوزبان باستانی (پاکتیکها) به معنی مخلوق آهنین درک می شده است؛ چون اکنون در زبان پشتو کلمه اُسپنه (از ریشه اَیو- سپنه اوستایی یعنی آهن در هم شکننده) به معنی آهن است. مطابق کتسیاس حاکم دربیکان سمت بلخ در عهد کوروش و بردیه (وه یزداته) حتی بر نواحی شرقی و جنوب شرقی امپراطوری هخامنشی یعنی افغانستان و هندوستان نظارت داشته و در لشکریانش فیلان و سواران هندی وجود داشته است. کتسیاس مادر [گائوماته] بردیه را آمیتیدا دختر آستیاگ و همسر کوروش آورده است و در جای دیگر پسر آمیتیدا و پسر خوانده کوروش را سپیتاک سپیتمان آورده است که هرتسفلد وی را همان زرتشت سپیتمان می داند.

Omid Esfandi از نظر روابط خانوادگی لطفا بیشتر توضیح دهید جالب است.

Javad Mofrad جناب اسفندیاری از قرار معلوم شما را تنها کسی دیدم که دست روی نکته گرهی تاریخ اساطیری ایران گذاشتید. هرودوت اخباری از سپنداته یعنی گائوماته بدست می دهد که مورد توجه ایرانشناسان قرار نگرفته است. ۱- او می گوید که کوروش فرزند خوانده خود سپیتاک پسر سپیتمه و مل‍که آمیتیس (آمیتیدا، دختر آستیاگ) را به فرماندهی دربیکان (دری ها) در سمت بلخ تعیین کرد. ۲- سپنداته همسر آتوسا دخترک‍وروش در عهد کوروش فرمانروای بلخ بود. ۳- گائوماته بردیه پسر ملکه آمیتیس فرمانروای بلخ بود. من از این گفته ها بدین نتیجه رسیده ام این سه یعنی سپیتاک پسر سپیتمه (داماد و ولیعهد آستیاگ) و پسر خوانده ک‍وروش و گائوماته بردیه و سپنداته (اسفندیار گسترش دهنده آئین مزدایی) فرد واحدی بوده اند. سوای این از روی اسنادی نتیجه گیری نموده ام که گوتمه بودای بلخ (= سروددان شهر مقدس) همان گائوماته بردیه (سرود دان درشت اندام) بوده است. نام بلخ به زبان تبتی به نپال (سرزمین مقدس) ترجمه شده و با آن مشتبه شده است. یعنی در واقع خاستگاه آیین مزداییگری و بوداییگری مشترک بوده است که هر یک به راه خود رفته است. از اینجاست که نظامی بلخ را طوری توصیف نموده است که شهر زرتشت است با معابد بودایی. در اساس عنوان بردیه (تنومند) به عنوان نام پسر کوروش در واقع لقب وهیزداته حاکم نیمه شرقی امپراطوری کوروش و پسر کوچک وی بوده است. چون شایعه کشته شدن کمبوجیه در مصر به گائوماته بردیه (نائب السلطنه) و وهیزداته بردیه برادر کمبوجیه رسیده بود. این دو برادر خوانده در پیشیااوادا در پارس با هم ملاقات کرده و حکومت مشترکشان را بر امپراطوری هخامنشی رسمی اعلام نموده بودند.