مطابقت بختیارِ بختیارنامه با گندوفر (گندوفارس)

موطن مشترک (سیستان) و تبار خاندان پهلوانان سیستانی داشتن و فاتح بزرگ بودن و نام های مترادف مشترک بختیار فرزند آزادبخت و گندوفر (دارندۀ فره ایزدی برای پیروزی) از خاندان سورن (دارندۀ روحیه والا) داشتن، گواه آن هستند: گندوفر اول (یونانی: ΓΟΝΔΟΦΑΡΗΣ گندوفارِس, ΥΝΔΟΦΕΡΡΗΣ هندوفِررِس; خروشتی: 𐨒𐨂𐨡𐨥𐨪 گو-دا-فا-را, گودافارا; 𐨒𐨂𐨡𐨥𐨪𐨿𐨣 گو-دا-فا-رنا, گودافارنا; 𐨒𐨂𐨡𐨂𐨵𐨪‎ گو-دو-وا-وا, گودووارا) بنیانگذار و برجسته‌ترین پادشاه پارتیان هند است که از سال‌های ۱۹ تا ۴۶ میلادی حکومت کرد. او عضوی از خاندان سورن (دارندۀ روح والا) بود که به شاخه ای از شاهزادگان محلی تعلق داشت که بر استان پارتی درانگیانا، از زمان شکست دادن هندو سکاها در حدود سال ۱۲۹ قبل از میلاد، حکومت می‌کردند. در دوران سلطنت او، پادشاهی پارتیان هند از امپراتوری اشکانی مستقل گردید و به یک امپراتوری، شامل مناطق درانگیانا و گندهارا و آراخوسیا، تبدیل شد. او را عموماً از متن مسیحی اعمال توماس حواری، سنگ نبشته تخت باهی و نهایتاً سکه‌های مسی و نقره ای او می‌شناسند. گفته میشود نام «گندوفر» یک نام شخصی نیست و یک لقب است. این لقب از نام فارسی میانه 𐭅𐭉𐭍𐭃𐭐𐭓𐭍 ویندَفَرن (پارتی) و 𐭢𐭥𐭭𐭣𐭯𐭥 گُندَبَر (ساسانی) گرفته شده که خود از نام پارسی باستانی 𐎻𐎡𐎭𐎳𐎼𐎴𐎠 وینده فرنه (به معنای دارندۀ فره ایزدی، یونانی :Ἰνταφέρνης؛ اینتافرنس) گرفته شده که نام یکی از هفت تن از بزرگان پارسی بود که به داریوش بزرگ هخامنشی در رسیدن به سلطنت کمک کردند.این نام در زبان ارمنی کهن به شکل «گَستافار» است. ظاهراً شکل ایرانی شرقی این نام «گُندَپَرنَه» بوده‌است. ارنست هرتسفلد معتقد است که نام او در شهر قندهار در افغانستان، که او آن را با نام «گندوفارون» تأسیس کرده بود، باقی مانده‌است.

مطابق یادداشت جناب سجاد مرادی، رئیس خاندان سورن اولین تاجگذاری را برای بنیان‌گذار سلسله اشکانیان در حدود قرن سوم پیش از میلاد مسیح انجام داد؛ و از آن زمان این کار به شغل موروثی این خاندان تبدیل شد. سورنا یکی از اعضای این خاندان در سال ۵۴ پیش از میلاد مسیح موفق شد ارتش امپراتوری روم به فرماندهی کراسوس را در نبرد حران شکست دهد.

در سال ۱۹۸۷ میلادی در افغانستان سکه‌ای از گندفر یکم پیدا شد که او در آن خودش را «سام» (منجی) نامیده و پیدایش این سکه تقریبا به تردیدها دربارۀ پهلوانان زابلستان در شاهنامه پایان داد. محققان امروزی بر این باورند که «گندفر» (به معنای یابندۀ شکوه شاهانه) در واقع نه یک نام شخصی و بلکه عنوانی برای شاهان سورن بوده است. از این رو، امروزه باور بر این است که پادشاهی سورن در واقع همان پهلوانان زابل در شاهنامه بوده‌اند به شکل شخصیت‌هایی مانند رستم، زال و... در خاطر مردم فلات ایران باقی مانده‌اند.

साम sāma deliverance

सौम्य adj. saumya cheerful

در اوستا سام در معانی شادی بخش و رهایی بخش معنی نام اورواخشیه‌ (شادیبخش) برادر مقتول گرشاسب از خاندان سام است.