معنی نامهای سناباد و مشهد

سناباد (مشهد) به خاطر قنات آب جاری آن به این نام خوانده شده است. سنا snA در اوستایی شستشو کردن و روان کردن آب و سَیَنه در سنسکریت به معنی جاری و روان است و در منابع از قنات قدیمی سناباد سخن رفته است:

स्यन्न adj. syanna (snA) running water

स्ना adj. snA bathing

سناباد. [س َ] (اِخ) قریه ای است در طوس قبر حضرت رضا (ع) در این محله است و تقریباً یک میلی طوس واقع شده. (از معجم البلدان). دهکدۀ کوچکی بوده که قبل از آباد شدن مشهد از قرای طوس به شمار میرفته، ولی اکنون مانند نوغان دهکدۀ مزبور جزو قریۀ مشهد درآمده و قنات آن در کوی سرآب جاری است. (یادداشت دهخدا).

بر این اساس نام مشهد در اساس نه به معنی جای تجمع و شهادت بلکه به صورت مَئِث-هیتَ به معنی محل آب جاری (قنات) بوده است:

maeth: place

हित adj. hita running water

معنی ایرانی محتمل تر مشهد، واژه مرکب اوستایی مَئِث- هَد (محل استراحت و آرامگاه) است. اماکنی هم که مرکب از کلمۀ مشهد هستند عمدتاً در ایران و دو تا در مرزهای ایران می باشند.