نام و نشان یونانی و ایرانی شهر قونیه

دیاآکو کیانی to Javad Mofrad

با درود بر شما استاد مفرد ارجمند. درباره واژه "قونیه" و ریشه آن نگر شما استاد ارجمندم را جویا میشوم. با سپاس بیکران.

Javad Mofrad

قونیه را از ایکون-یوم یونانی به معنی شمایل میگیرند که این ارتباطی نام هیتی این شهر یعنی توانووا (شهر دور دست) ندارد. ولی اگر کُنج فارسی و کُردی از ریشه کونیا سانسکریت به معنی محل گوشه و کناری را ریشه آن بگیریم، نام قونیه مترادف نام هیتی آن میگردد. پس در واقع یونانیها با افزودن یک حرف "ای" یا ایو (نیک) به اول این نام ایرانی، آنرا شکل و فرم یونانی داده اند.

ترادف کونیای هندوایرانی با توانووا (اسم هیتی قونیه) مرا متقاعد می کند که اسم قونیه در عهد هخامنشی به ترجمه از نام هیتی آن پدید آمده است. این موضوع هم که در روایات یونانی نشان شهر قونیه را با پرسیوس (در واقع پارس) ربط داده اند گواهی بر درستی این نظر است. کونیا به شکل گونیا γονια در یونانی هم به معنی گوشه است. در عهد بیزانسی حتی نام هیتی آن به صورت توکونیون زنده بوده است. کونیا/کنج هندوایرانی از ریشه لاتینی cuneus است.

اما اگر تُوان- اُ وا را با توپان- اُوا هیتی به معنی تابلو دیدنی و ظاهر شونده به سنجیم آن وقت ترجمه نام آن به ایکونیای یونانی (شمایل) درست خواهد بود. درستش هم همین به نظر می رسد.