مطابقت کتایه (کتایون) و برمایه (برمایون) با گائوماته بردیه و وهیزداته بردیه

معنی نام برادران یا برادر خواندگان کتایه (کتایون) و برمایه (برمایون) یاد شده در کتاب پهلوی بندهش که علیه فریدون (یعنی شاه هخامنشی) توطئه می کنند به لغت سنسکریت یعنی سخنگو (وزیر) و فرد بزرگ تن (بردیه) به ترتیب مطابق گائوماته بردیه («سروددان بزرگ تن»، داماد و پسرخواندۀ کوروش، نائب السلطنۀ کمبوجیه در هنگام سفر جنگی او به مصر، سپیتاک سپیتمان) و وهیزداته بردیه («بزرگ تن نیرومند»، پسر کوچک کوروش، حاکم نیمه شرقی امپراتوری هخامنشی) به نظر می رسند:

कथयान adj. kathayA[na] telling

प्रमाण n. pramA[Na] extent

स्फीत adj. sphita[ak] big (=bardhia)

विहायस् vihAyas adj. vigorous

विहायस् vihAyas adj. mighty

در مطابقت وهیزداته بردیه با بردیه پسر کوچک کوروش حاکم نیمه شرقی امپراتوری هخامنشی گفتنی است که موقع قیام داریوش هخامنشی بخشی از سپاهیان او مشغول سرکوب شورش کاپیشی (کاپیسا) در سمت کابل بوده اند. پس از شنیدن شایعه مرگ کمبوجیه در مصر (که مدتها پیش از حادثۀ مرگ کمبوجیه در اکباتان سوریه اتفاق افتاده بود) این دو برادر خوانده در مقام وزیر و سخنگو و شخص فرمانروا در محلی به نام پئیشیا اوادا (ابرج یا نقش رستم) در پارس در مقام فرمانروا اعلام حاکمیت کرده بوده اند. فریدون به معنی مربوط به دوست منش مترادف هخامنشی که به خصوص به کوروش اطلاق می‌شده است، ولی در رابطه با توطئۀ کتایه و برمایه منظور کمبوجیه سوم و داریوش اول است.

بردیه به معنی تنومند ترجمۀ نام وهیزداته (مخلوق نیرومند) و لقب گائوماتۀ بلند قامت میان این دو برادر خوانده مشترک بوده است. داریوش در کتیبۀ بیستون برای جلب رضایت و اقناع افکار عمومی ایشان را بردیه های دروغین معرفی کرده است.

هرتسفلد سپیتاک سپیتمان (گائوماته بردیه، حاکم بلخ و نائب السلطنه کمبوجیه هنگام سفر جنگی او به مصر) را همان زرتشت سپیتمان و هاروی کرافت وی را همان گوتمه بودای بلخ و ناظر امور درۀ سند می داند.

نام کیانوش که در شاهنامه به جای کتایه (کتایون، کموجیه) آمده است به معنی جانشین است:

आनुषक् ind. Anush[ak] in continuous order