معنی نام سرزمین ملوخا (سواحل بلوچستان و هرمزگان)

نگارنده قبلاً نام سومری ملوخا را از ریشه هندوایرانی ایرانی مه لوکا یعنی سرزمین بزرگ گرفته و آن را مطابق هندوستان دانسته ام. ولی اکنون با دیدن ریشه سومری یا اکدی ملاح و ملوان به صورت ملهو معتقد شدم که منظور همان ناحیه مردم سواحل تنگه هرمز بوده است که در عهد هخامنشیان ائوتیا (رفت و آمد کنندگان در آب، ملاحان) نامیده شده اند. پس مسلم به نظر می رسد اصل نام سومری ملوخا به سومری ملهوخیا (ملوکیا) بوده یعنی سرزمین مردم قایقران ساحلی. نام ماگان را هم به سومری می توان به معنی محل قایقرانان گرفت. در این صورت ماگان و ملوخا زوج نام سومری و اکدی سرزمین واحدی بوده اند. گرچه این جانب قبلاً برای نام ماگان همچنین ریشه های ایرانی سرزمین مغان و محل لانه جوجه تیغی و مکان سوسمارها و نخلستان را منظور کرده ام.

ملوان (نویسنده: سلیمان مختاری). واژه: ناوبر در كشتی های تجارتی. (فرهنگستان) دریانورد. ملاح. ریشه: ملوان از مله و وان تشكیل شده است. در لهجه كردی «مله» به معنی شنا و مله وان شناگر است. در كرانه های خلیج فارس نیز به معنی بحری یا ملاح است. این لغت یعنی «مله» از چندین هزار سال پیش از میلاد مسیح به گواهی آثار تاریخی در سرزمین عراق كنونی وجود داشته است و در همه زبان های سامی با اندك تغییری، راه یافته است و پس از آن به زبان عربی رسیده است. كردها در میان اقوام ایرانی، كه از قدیمی ترین مردمانی هستند كه از ایران زمین هستند كه از روزگاران بسیار قدیم، در تماس با طوایف سامی نژاد بودند. پس كردها در مغرب ایران در همسایگی سامی زبانان می زیستند كه به ناچار الفاظی از همدیگر به عاریت می گرفتند.

«مله» از زبان شومر داخل زبان اكد گردیده و در آن زبان «ملهو» می گویند. از زبان اكد به آرامی رسیده «ملاهه» گفتند. در زبان عبری «مله»، و در زبان بابلی و آشوری «ملهو» (ملاحو) یاد گردیده و «ملهوتو» به معنی خدمت در كارهای كشتی است. لغت هایی كه در زبان های سامی شمرده شد، همه به معنی «كشتی بان» است.

ملاح در زبان عربی همین لغت دیرین شومری و اكدی است. از آنچه گذشت «مله» در ملوان، ایرانی نیست، چون لغت سازان آن را از زبان كردی گرفته اند آن را ایرانی پنداشته اند. از كردی گذشته، گفته شد كه در كرانه دریای فارس هم «مله» به معنی ملاح رایج است، یعنی در همان مرز و بوم هایی كه نفوذ زبان عربی بیش از هر جای دیگر ایران زمین است. (باتخلیص از هرمزدنامه ذیل ملوان)