وجه اشتقاق واژه های زنجیر و پنیر

زنجیر (زینجیر آذری) مرکب از کلمه زین (اسلحه) و جیر (گیر) است که از آن می توان هر دو مفهوم سلاح سفت نگهداشتن در بند شدگان و نیز سلاحی را که از به هم گیر دادن اجزاء آن ساخته شده است، مستفاد نمود.

مسلم می نماید پنیر از تلخیص پئمن-ایر (شیر سفت و نیرومند) عاید شده است. جزء ایر در واژه های دلیر و زمهریر ("زمهر= جیمر ارامنه" – ایر یعنی سرمای سخت) به معنی نیرومند و سخت به کار رفته است. ولی اگر زمهریر را مرکب از زم-هر-یر بگیریم آن به معنی سرمای نیرومند کامل و رسا خواهد بود. جزء هریر (کامل و رسا نیرومند) یاد آور نام پارچه حریر است که لابد معرب از فارسی است.