احتمال معرّب بودن لقب عسکری امام یازدهم شیعیان

متن پهلوی دعایی که از مسیحیان قدیم قفقاز پیدا شده چنین ترجمه شده است: «پاكیز خودا» پاكیز توانا، پاكیز بی‎مرگ، اَوَر (برخاچ = صلیب) شدی بهرما، رحمت كن اَوَرَ (بَر) ما».

اما متنی كه مادی و پهلوی نامیده شده است در اصل چنین است: «پاكیژ خودا، پاكیژ زهم، پاكیژ وی (بی) مرگ، كوی هاتی خاچ، اشكر ما، رحمت ما.»

اشکر ما را در این نوشته بهرِ ما ترجمه کرده اند. ولی معنی سنسکریتی معجزه [گر] برای اشکر (اسکر) مناسب تر است:

आश्चर्य n. āścharya miracle

بر این پایه عنوان عسکری نام امام حسن عسکری و پدرش امام هادی را می توان به سبب معجزات فراوانی دانست که به ایشان نسبت داده می شده است.

یکی از ابدالهای ش در فارسی س است. لذا اشکری می توانست به اسکری تبدیل گردد. انگور عسکری را به امام یازدهم نسبت می داده اند ولی اسکری در اساس لقبی به معنی معجزه گر عنوان با شکوهی برای وی بوده است، نه معنی عربی بی دانه یا زندگی کننده در محدودۀ لشکریان که برای این امام جوانمرگ ملالت آور بوده اند؛ در حالی که عناوین دیگر امامان معانی مثبت والایی داشته اند. عنوان مهدی فرزند منسوب به وی را هم از نام والای پدر او هادی ساخته اند. در نزد شیعیان چنین جابجایی در نام و نشان مهدی قائم ابوالحسن یحیی بن عمر علوی قتیل شاهی (چاهی) و غیب شده در آنجا و معاصر امام هادی صورت گرفته است و اسطورۀ امام مهدی موعود که در منطقه چاهی زنده می ماند (=یحیی) از مجموع آنها شکل گرفته است.