ریشه محتمل نامهای ببر و پلنگ

به نظر می رسد پلنگ در اصل پئورو- اَنگ (دارای خالهای فراوان) است: اَنگ فارسی (اثر و نشان) به صورت اَنگَ در سانسکریت به معنی عضو و امور ثانوی است. گفتنی است هیئت سانسکریتی pRdAku را که برای ببر و پلنگ بکار رفته می توان با کلمه سانسکریتی prithak (تقریباً به معنی دارای خالها و دارای نشانه ها) سنجید. به نظر میرسد پیسۀ فارسی و پیستک پهلوی (خال خال، خلنگ، دو رنگ) از همین ریشه بوده باشد ولی بیشتر محتمل است پارس ترکی به معنی پلنگ از پَرِثه/پرته (جنگنده= یوز) در زبانهای هندوایرانی اخذ شده باشد و این، نام پلنگ را چنانکه جناب مهدی فاطمی اشاره میکند به سوی پَرِت-اَنگ (جنگجو= یوز) می برد. ببر را هم میشود بر گرفته از بئو- ره گرفت یعنی موجودی که راه راه است. بئو اوستایی و بهو سانسکریت به معنی باشنده و شونده و موجود هستند. اما در مورد ببر چنانکه از توضیحات دوستان لیلا گلپایگانی و ناصر قاسمی بر می آید بیشتر به نظر می رسد در اصل از نام ببر، بئو- بره اوستایی یعنی موجود بُرنده و دِرنده منظور بوده است. این معنی با مفهوم نام تیگر یعنی تیز و برنده هم همخوانی دارد. ریشه نام شیر هم به صورت شری در سانسکریت به معنی درنده و پاره کننده است. ببر به صورت ببهرو در سانسکریت به معنی شاه نیز آمده است.