یکشنبه، آبان ۱۹، ۱۳۹۸

مفهوم واژۀ آبِلگ فارسی و آوِرگ کُردی

ریشۀ واژۀ آبِلگ فارسی به معنی شرارۀ آتش به ظاهر در واژۀ سنسکریتی آپرو-اگ (آتش جهنده، شرارۀ آتش) به وضوح دیده میشود:
आप्रवते verb Apravate {Apru} jump up
अगिर m. agira {ag} fire
ولی در فرهنگ معین آن بر گرفته از برِزَ (بَرِجَ) ِ اوستایی به معنی درخشیدن گرفته شده است که این معنی با آوِرگ کُردی همخوانی دارد: چون صورتی از این واژه به صورت آوِرگ در کُردی به معنی اُجاق است که لابد ترکیب واژۀ کُردی آور (آتش) و علامت نسبت گ (ایگ) به شمار رفته است و آورنگ کُردی به معنی شراره آتش و درخشیدن است.

۶ نظر:

میثم گفت...

درود.
در زبان لَکی که این نیز از بازماندگان زبان پهلوی اشکانی است، به آتش می گویند آگر.
با توجه به اینکه کُردی هم بازمانده ای از زبان پهلوی است، آور می تواند آتش باشد، چرا که شباهت زیادی با آگر لکی دارد.

در جای دیگری درباره ریشه بیابان لوت گفتید. در همین زبان به تهی و خالی، یا کسی که لباسی در تن نداشته باشد، می گویند لوت. در این زبان روت هم یافت می شود، به همان معنی می باشد. مثلا مرغی که پرکنده می شود، می گویند "روت بیَ" یعنی خالی از پَر شده.

پیشتر درباره کوهدشت سخن گفتید، این شهر لک زبان هستند.
اگر می شود درباره ریشه واژه لک، کمی روشن سازی کنید. سپاس.

Mofrad گفت...

نام لک می تواند اشاره رقم مجتمع صد هزار نفری ایشان باشد. تصور میکنم از نظر قومی لک ها همان اعقاب کوتیان (مادهای بودین) دارندگان توتم سگ باشند.

میثم گفت...

سپاس.
اگر اندکی درباره پیوند کوتیان و لک ها سخنوری کنید، سپاسگزارتان می شوم. یا اگر هم پیشتر گفتید، پیوندش را بفرستید.
من نتوانستم اون کانال تلگرامی که فرمودید را پیدا کنم. بی زحمت نشانیش را همینجا بفرستید.

و یک پرسش بنیادین داشتم. آیا در حمله عرب ها، کتابسوزی رخ داده؟
چون من در نوشته ابن خلدون دیدم که آن هم برای سده هشتم-نهم بوده. و نمیتواند قابل اتکا باشد؛ چون یعقوبی، طبری و... به چنین موردی اشاره نکردن.

میثم گفت...

البته در جایی دیدم که درباره مادهای بودین و لک ها سخن گفتید، ولی مفصل نبود و چیزی دستگیرم نشد

Mofrad گفت...

کتاب سوزی در جنگها اتفاق می افتاده و گاهی عمدی بوده است. همه تاریخ نویسان همه جزئیات را در کتابهایشان انعکاس نداده اند. کافی است دو سه مورد مستند باشد که بتوان اعتماد کرد.

یکی از مقالاتی که در آکادمیا قرار داده ام در مورد کاسیان و کوتیان و اوکسیان نیاکان لران و لک ها و بختیاری ها است. دو روز است که آکادمیا با اشکالاتی مواجه است:

https://independent.academia.edu/JavadMofrad

Mofrad گفت...

FarhangAndAndisheh@