دوشنبه، آبان ۱۳، ۱۳۹۸

اتیمولوژی دهلیز و پالیز و جالیز و پائیز

نظر به واژه های اوستایی داه (بخش) و ریچ (خالی کردن آب، ریختن آب)/لیچ خراسانی (پر آب کردن) دهلیز به معنی محل نگهداری ظروف حاوی آب می باشد. بر این پایه پالیز و جالیز به معنی جای ریختن آب به پای و چاله گیاهان باغ و بوستان است.
کلمۀ پائیز در ترکیب سنسکریتی محتمل په (برگ) و وریج (ریختن) به معنی فصل به زمین افتادن برگ درختان به نظر می رسد:
प m. pa leaf
वृज् vRj turn away
(فصل ریختن برگها) फलागम m. phalAgama autumn
ولی در خود ایران نظر به نام فصل خزان (خذ-ان: کنده شدن و ریختن)، نام پائیز می توانست ترکیب پَت (افتادن) و ایز (رَویه، رَوش= ایث اوستایی) باشد یعنی فصلی که نشان آن افتادن برگ درختان است.

۲ نظر:

ناشناس گفت...

با درود
واژه (ایز) به تنهایی از چه ریشه ای میباشد. گویا نام جایی است.
جالب است در توس واژه ی (لیچ) را داریم. به کسی یا چیزی که خیس آب شده و دیگر جایی برای خیس شدن ندارد می‌گوییم، لیچ آب شده.
با سپاس

Mofrad گفت...

ایز می تواند به معنی نیرومند و ثروتمند باشد. از ریشۀ ایش