مزار فارسی و مزار عربی در هم آمیخته اند

مزار فارسی به معنی قبر بزرگ و مزار عربی به معنی محل زیارت بوده است که در سنت ایرانی با هم ترکیب و تلفیق شده اند. چونکه واژۀ ما-ذیر (قبر بزرگ) در مادر سلیمان، (در واقع مزار سیلاومان, مرد سیلابی، کوروش، ثراتئونه) و مادر هولاکو (مزار هولاکو) با واژۀ مادر اشتباه شده است.

به زبان ساده، مزار (مه-ذار یا مز-جار) در زبانهای هندوایرانی به معنی گور بزرگ بوده است و در زبان عربی به معنی زیارتگاه، این دو را قاطی کرده اند. حتی واژۀ مادر، در مادر سلیمان و مادر هولاکو در واقع همان ما-ذیر (گور بزرگ) بوده و اینها به معنی مقبره بزرگ مرد سیلابی (کوروش) و مقبره بزرگ هولاکو بوده اند.

گور فارسی بر گرفته از جَفر اوستایی (ژرف، گود) و گَور فارسی میانه (گودال) به نظر می رسد.

جزء اول واژۀ مزار فارسی را می توان همان مز (مَه، بزرگ) و جزء دوم را صورتی از جَر (جِر, خندق، شکاف) و معادل زار (ذیرَ در سنسکریت) گرفت:

महत् adj. mah[at] (maz) big

महन् adj. mah[an] (maz) big

धीर adj. dhira grave

مراغه پایتخت هلاکوخان بوده که گنبد زیبای دوقلوی کبود آن که لااقل یکی از قبل وجود داشته است، مزار هولاکو و همسرش (دوقوز خاتون مسیحی نسطوری) به نظر میرسند. چون مرگ وی و همسرش به فاصله اندکی روی داده است و این نزدیکی مزارها و اطلاق نام مادر هولاکو (مزار هولاکو) به یکی از آنها گویای آن هستند.

مزار و گور در ترکیب میث-اِر (محل زیری) وگیه -اِر (محل زیری) به هم میرسند.