اصل هیتی الهه ها تتیس و آرتمیس

خاستگاه بسیاری از افراد اساطیری معروف یونانی در ایلیاد مأخوذ از آیینهای اساطیری هیتیان (بنا به نوشته کاتبی هیتی مردم کشور دارنده هزار خدا- الهه) است. چنانکه نامهای الهه های معروف یونانی یعنی آرتمیس و تتیس در زبان هیتی ریشه و مفهومی منطقی و روشنی به ترتیب در معانی گردنده مهاجم (شکارچی) و الهه جاری (الهه آبهای جاری)می یابند. مسلم به نظر میرسد، الهه هیتی معروف دیرین شهر افسوس همین تتیس (الهه رودخانه) بوده است؛ چه نام رودخانه این شهر یعنی میسوگس به زبان یونانی به معنی دارندهً فرزندان فراوان بوده است. و این صفت ویژهً الهه تتیس با فرزندان معروف فراوان آن از جمله آشیل است. بنابراین معلوم میشود الهه شهر افسوس در اصل نه همان الهه شکار بلکه الهه رودخانه بوده است که نامی به ظاهر مشابهه وی به صورت "آرس-ماس" (همواره جاری) داشته است. درمجموع معلوم میشود آرس-ماس و تتیس نامهای الههً معروف شهر افسوس بوده است. معبد الهه آرتمیس این شهر که در حدود عهد میلاد مسیح ساخته شده است از عجایب هفتگانه تاریخ به شمار رفته است.اصل نام الهه ها گورگون (ترسناک) و مدوسا (به ریشه زبانهای هندواروپایی یعنی شریر و جسد خوار) در فرهنگ اساطیری کهن یونان را در زبان هیتی به صورت "کارک-ون" (دشمن؛ کشنده؛ ریشه کلمه وهرک و گرگ زبان فارسی) و "مات-هیوسو-کا" (خورنده آدمهای ضعیف و مریض، ریشه کلمهً ماتوشکای زبان روسی یعنی زن تبهکار) بازسازی کرد.