معنی نام مادها و سکاها

با توجه به واژهٔ اوستایی مَئیدیه (مَئیذیه) به معنی درخور و شایسته و ملایم، نام ماد مترادف نام قبیلهٔ مادی آریزانتیان (قبیلهٔ نجبا) و واژهٔ معرّب عجم (اَجَم) است:

माध्य adj. mAdhya meet, fit, middle

आर्य adj. Arya noble

अजम ajama .—a (A Great, grand, noble.)

اتحادیۀ قبایل ماد:

بوسیان (ثروتمندان، قبیلۀ مادی ناحیهٔ همدان)، پارتاکانیان (مردم اصفهان و کاشان)، ستروخاتیان (کلاهخود بلندان، سکاییان کردستان)، آریزانتیان (مادهای حکومتی)، بودیان (ساگارتیان، گورانها، استادکاران) که حاکم لولوبیان (کلهرها) و کوتیان (لک ها) بوده اند، مغان (مردم مادی بین ری و دریاچۀ ارومیه).

به نظر می رسد نام مادها نامی توتمی نبوده است گرچه در سنسکریت واژهٔ مِدهیه به معنی بُز آمده است ولی در مقابل نام پارس (دارندگان توتم پلنگ، شیر)، کاسپیان (گرامی دارندگان سگان)، سئوروماتها (گرامی دارندگان مار) و سکاها (دارندگان توتم بزکوهی) نامهای توتمی به نظر می رسند.

معنی لفظی نام سکاها (شکه ها)، یعنی تند و تیز و نیرومندها به وضوح نشانگر معنی دارندگان توتم بزکوهی ایشان به نظر می رسد.

نام های عربی اساطیری جدیس (گرامی دارندگان بُز کوهی) و طسم (اشراف، نجبا) دو قومی که طبق اساطیر شدیداّ با هم درگیر شده اند، به وضوح متعلق به سکاها و ایرانیان مادی و پارسی می باشند.