نکاتی در باب باورهای توتمی و اصل و نسب ساسانیان

در ارتباط با توتم بزکوهی مربوط به آگنی (آذر، ایزد آتش) گفتنی است: در اسطوره اردشیر بابکان در شاهنامه و کارنامه اردشیر بابکان نامهای همسر اساطیری وی گلنار (کل نر=بزکوهی دلیر) و میش گوشن (کوروشک= قوچ وحشی) همراه وی اشاره به سکا یعنی بزکوهی حیوان توتمی پارسیان دربیکی (دروپیکی، دری) یا همان سکائیان برگ هئومه دارد که اسلاف تاجیکان هستند. نامهای ساسان (سا-سین) و نرسی (نر- سین)هم اشاره به همین حیوان توتمی سکاها است که به صورت نیمه بزکوهی- نیمه شیر/پلنگ بالدار تجسم میشده است. هندوان در عهد تسلط این سکائیان بر شمال غربی هند از این توتم ایشان به عنوان سگبالدار سکائیان یاد کرده اند. این مفهوم از آنجا بر می خاسته است که در فرهنگ ایشان شکا به معنی بزکوهی و سکا یعنی منسوب به سگ مفهوم میشده است. اما خود کلمات دری (داروپیک، منسوب به گیاه و درخت دارویی) و تاجیک ( در هیئت دادیک= دارای ادویه و دارو) و حتی ساسان در زبان سکایی و سئورومتی اشاره به توتم گیاه هئومه (شراب خوب) ایشان داشته است. گرچه نام تاجیک از سوی دیگر به صورت تازیک (حیوان تازنده) بیشتر به مفهوم توتم بزکوهی- پلنگ (تخموروپه اساطیری اوستا) درک میشده است.