جمعه، خرداد ۰۵، ۱۴۰۲

مطابقت وَرِنهٔ اوستا با «گیلان و عیلام» و سرزمین مَزنی دیوان اوستا با «مازندران و آشور»

نام سرزمین وَرِنه در اوستایی در معنی پوشش و رخت یادآور نام گیلان است:
आवरण n. [A]varaNa covering
چون نام گیلها می تواند به معنی پوشندگان لباس چرمی باشد.
نظر به چرمپوش بودن کاسپیان باستانی و طیلسان پوش طالشی های قدیم. نام گیلها را می توان از واژهٔ سنسکریتی جهیلّی (جیل کُردی، گیل، پوست) گرفت:
झिल्लि f. jhilli parchment
نام قدیمی دیگر آنها کادوسی (پوشندگان کُت چرمی) نیز در این رابطه است:
खद्वा f. khadvA coat
छवि f. chavi skin
در اَوِستا وَرِنهٔ دیگری هم هست که در معنی سرزمین خوشی مترادف شوش عیلام است:
पारणा f. pAraNA (varana) pleasure
نام شهر شوش پایتخت عیلام در فرهنگنامه ها به معنی محل خوشی آمده است لذا بی جهت نیست که دو سرزمین همسایۀ پارس و عیلام در اوستا تحت نام مشترک وَرنه (یعنی سرزمین خوشی) به عنوان زادگاه ثراتئونه (فریدون، کوروش) یاد شده اند.
نام سرزمین مَزنی دیوان اوستا (دیویسنان محل خوشی) نیز شامل دو سرزمین جداگانهٔ مازندران و شهر آمل آن و نینوا پایتخت آشور است. این اشتراک نام از وقتی پیدا شده است که سپاهیان آشوری به رهبری رئیس رئیسان شانابوشو (دیوسفید) در آغاز حکومت آشوربانیپال در زیر حصار شهر آمل از خشتریتی (کیکاوس) پادشاه ماد و آترادات پیشوای آماردان (رستم هفتخوان مازندران) شکست خوردند و ماد مستقل شد.

۲ نظر:

ناشناس گفت...

گن=شدن اوگنایان=آب شدن در خوانساری
ادگنو=آیا انجام میشود
ادگنال=احتمال، ادگنو=محتمل

با درود

آیا شما ریشه گن را میشناسید؟ آیا ممکنه که با گنگاز=ممکن (گاز=پذیرفتن چون پیگاز=قبول) همریشه باشه؟

با سپاس-مجید روهنده

ناشناس گفت...

չուխա ch’ukha cloth چوغا چوخا

با درود

چوخا نام بالاپوش چوپانان است که درارمنستان نیز به کار میرود.

مجید روهنده