اتیمولوژی کلمهٔ بُرهان و نظایر هندوایرانی آن

بُرهان در قاموس قرآن هشت بار ذکر شده است. ریشهٔ عربی آن، یعنی برهه را سفید و روشن کردن گرفته اند که خود در زبانهای هندواروپایی ریشه دارد:

*bhereg-

*brigh[t]-, Proto-Indo-European root meaning "to shine; bright, white."

بره brah در پهلوی به معنی درخشیدن و روشنایی و برازندگی از بَرِج اوستایی به همان معنی هندواروپایی آن است.

از سوی دیگر واژه های فارسی پروهان به معنی آشکارا و ظاهر (ظاهراً تک شاهد) و بهوری-هان در سنسکریت به معنی دلیل قطعی برای آن دیده میشوند (که اجزاء این دومی جداگانه آمده اند)، ولی معانی بیش از حدّ گویا و دلیل قاطع آنها قابل توجه هستند:

پَروَهان. [پ َرْ وَ] (ص، ق) آشکارا. ظاهر:

زو پشت روزگار قوی گشت و این سخن

در روی روزگار بگوئیم پَروَهان.

اثیرالدین اخسیکتی:

पर adj. para exceeding

वाहन n. vAhana guiding

بُرهان به صورت بهوری-هانَ در سنسکریت به معنی دلیل قطعی است:

भूरि f. bhUri reason

हान n. hAna cessation

ریشهٔ عربی:

Etymology

From the root ب ر ه ن‎ (b-r-h-n), interrelated or derived from the roots ب ر ه‎ (b-r-h) meaning "to make white", "to clear up", "to restore to a state of youth or innocence" and ب ر ء‎ (b-r-ʔ) meaning "to be free from wrong", "to be absolved from wrongdoing", "to be without blame", "to be innocent".

From Ge'ez ብርሃን (bərhan, “light, brightness”), from በርሀ (bärhä, “to be bright, to be clear”). From Old South Arabian 𐩨𐩧𐩠𐩬‎ (brhn, “testimony”).